DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Yıl 78…

Evet bölünmüştük Miçe de ölmüştü! Ülkede ölüm kol geziyordu; bilim adamları yazarlar, gazeteciler her gün yirmi, otuz kişi öldürülmeye başlanmıştı. Babam benim de öldürüleceğimden korktu; para buldu!

 ‘’Fransız Onlusu’’ denilen bir tabanca aldı, belime taktı!

O günden sonra eve Urfa’nın dar sokaklarından kimselere görünmeden gidip gelmeye başladım! Apartmanın kapısından girince ilk yaptığım iş tabancamın ağzına mermi sürüp merdivenleri çıkmak oldu. Bir süre öyle yaşadım; sonunda baktım olmuyor, öldürmeyeceğime, ölmeyi de istemeyeceğime göre Babam İstanbul’da iş kurmuş kardeşimizin yanına gitmeme karar verdi. Artık umudumu yitirmiş süngüm düşmüştü!

Emniyetim için tanıdık bir kamyon şoförü bulundu, cebime üç beş kuruş konuldu İstanbul’un yolunu tuttum!

Yükümüz ‘mercimekti; Yol uzun git git bitmiyor, şoförümüz de konuşkan değildi. Arada göz ucuyla bize bakıp sonrasında bakışları yola dönüyordu.

Bu arada karnımı acıkıyor ama ‘’Ayıp olur!’’ diye bir şey söyleyemiyordum. Epeyce bir yol daha gittik sabrettim sabrettim ne zaman ki açlığım dayanılmaz boyutlara ulaştı, kamyoncuların karınlarını doyurduğu lezzet duraklarından birine yaklaştık; Şoförümüz yoldan saptı, lokantalardan birinin önüne park etti. Belli ki burayı daha önceden biliyor. Kamyonun kapısını açtı yere atladı, benzin deposunun yanından bir levye aldı. Lastiklere sırayla vurdu çıkan seslerle havalarını kontrol etti; yol boyunca idare edeceklerine kanaat getirince de şoför mahallinin bir köşesine büzülmüş yolcusuna seslendi, ’’Atla bakalım yeğenim!’’

Artık amca yeğen olmuştuk ve ‘’gerçek’’ hayat’’a dönmüştüm. Yere indiğimde bacaklarım uyuşmuştu, birkaç adım attım açıldı Amcanın ardı sıra lokantanın yolunu tuttum, oturduğu masaya kuruldum. Garsonun, ‘’’Hoş gelmişsiniz. Sefalar getirmişsiniz’ iltifatlarından sonra sıra geldi mönüye; neler yoktu ki, domatesli, patlıcanlı, Adana ve Urfa kebaplar en önemlisi de kamyoncuların asla ‘’İstemem’’ diyemeyeceği Urfalıların ‘’çömlek ‘’ dediği güveç! Eğer acı isot, kuru soğanla yersen tadına doyum olmaz bir ziyafet!

Amcamız kendine güveç söyledi; benim için de patlıcanlı kebap, bilen için yemesini beceren için benim gibi çok sevenler için ‘’kebapların şahını!

 

Sonunda gide gide yolu bitirdik Harem’e geldik. Denizi daha önceden görmüştüm. Canım tek varlığım annem kanserdi. Sık sık birlikte İstanbul’a o zamanki adıyla ‘’şua’’ tedavisi’’ ne gelirdik. Her geri dönüşümüzde de ya bir göğsünü ya ikincisini kaybetmiş olurdu… Son dönüşümüzde martılara simit atmak için bile kolunu kaldıramıyordu; kanser bütün bedenini sarmıştı. Puslu bir mart sabahı onları son görüşü oldu.

Bir süre deniz kenarında oturdum. Urfa’dan gelip karşıya geçerken Annem Kızkulesi’ndeki kızın hikayesini anlatırdı.

‘’Bu kulede bir kral kızı yaşarmış; kızın saçları öyle güzel ve öyle uzunmuş ki bir gören bir daha bakarmış!’’

 ‘’Anne senin saçların da kızın saçları kadar uzundu değil mi? Bir kere sandıkta görmüştüm’’’’ dediğimde ‘’He ya hamama gidince iki natır zor yıkardı; annem fildişi tarakla tarar, her seferinde de ‘’Saçının teline kurban olayım derdi’’

 

 Anneannemin teline kurban olmayı göze aldığı o saçlar gün geldi üç beş kuruşa sokaktan geçen bir perukçuya satıldı!

Annemin hayalini Kızkulesi’ndeki güzel kız gibi maviliklerin ortasında, martı çığlıkları arasında bıraktım, Harem’in kamyon, otobüs ve insan kalabalığına daldım. Babam sanki çocukmuşum gibi sıkı sıkıya tembihlediği ve büyük bir olasılıkla yeniden ‘’lüzumsuz işler’’e bulaşacağım korkusundan olsa olsa gerek kamyondan iner inmez doğru Moda’ya gidecektim, ‘’Bir yerde oyalanma!’’ demişti; çünkü kardeşimin işlettiği kafeteryada hem çalışacak hem de evinde yatıp kalkacaktım. Beni İstanbul’a kadar getiren kamyon şoförü Amcamın elini öpüp teşekkür ettim da‘’Yüzümüzü kara çıkarma’’ dedi; vedalaştık.

Harem’in curcunasından sıyrılınca Moda’ya kadar yürüdüm, kardeşimi buldum!

‘’Hoş gelmişsen Abe’’ dedi; elimi öpmek için atıldı! Hiç öptürür müyüm veli nimetimim sayılır; yakında hem patronum hem ev sahibimi olacaktı. İlk olarak işlettiği kafeteryayı gösterdi, yapacağım işi anlattı ki, kolay! Kasada oturacağım, masam olacak, üstünde de telefon. Garsonlar çay ocağından aldıkları çay, kahve ve meşrubatları önüme getirecek; her birisi için ayrı renkteki plastik markalardan verecek, bende sayarak alacağım. Bir çeşit ‘’gözlemci yönetici’’ oldum sayılır. Mesleği olmayan biri için hiç de fena sayılmazdı. İş tamamdı, geceleri yatacak bir de yatağım vardı daha ne olsun? Kardeşim Moda’da bir bahçe katında oturuyordu hem de kaloriferli; iki oda bir salon… Beni eve götürdü, ‘’Bu oda senin, burası mutfak, burası banyo-tuvalet’’ dedi; evi gezdirdi. Odama yanımda getirdiğimiz birkaç kitabımla birkaç üst baş koydum, yerleştim.

 

Ev rahattı; hatta rahat ötesi. Bir kere kaloriferliydi! O güne kadar mangal ki tehlikelidir, dikkat etmezseniz devrilebilir; dışarıda yakıp kömürlerin gazı iyice çıkmadan içeriye alırsanız zehirler! Odun, kömür gaz sobaları ki onlar da tehlikelidir; geceleri ısınmak için yanık bırakır da uyursanız rüzgardan baca geri teper, evde kim var kim yok çoluk çocuk zehirlenir ölen ölür, kalan sakatlanır! Ben de yaşamım boyunca bu ısınma süreçlerinden geçmiş sağ kalmıştım!

Dolayısıyla kaloriferle ilk kez ısınacaktım ama ne ısınma; o zamanlar kalorifer yakıtı kömür ve ucuz olduğundan yakılınca evler hamama dönerdi.

Sıcağı bulunca ilk kez iliğim kemiğim ısındı. ‘’Medeniyet bu işte!’’ dedim. Yoldan geldiğim için hemen kıçımdan donumu, ayağımdan çorabımı çıkardım, elimde yıkamak için banyoya girdim ki musluktan sıcak su akıyor! Çamaşırlarımı bulduğum bir leğen içinde birkaç kez sabunladım kirlerini akıttım soğuk suyla duruladım, getirip cayır cayır yanan kalorifer peteğinin üstüne serdim. Sonra da ‘’Ulan madem sıcak su var bi de hamam yap’’ dedim banyoya girdim girdim ama Urfa’daki evimizde odunla yakılan ve ısınan suyun kurnaya akıyormuş gibi yapan suyla; öğrenciyken çaydanlıkta ısıttığım suyla mutfakta kafamızı yıkamaya alışığım! Bu banyoda onlar yok, duş var; duşu çalıştırıp, sıcak suyla soğuğu ayarlayıp ılık bir su akmasını sağlamak biraz zaman aldı ama sonunda becerip altına girdim çeşitli kutuların arasında bir de yeşil sabun bulunca başladım kafamı sabunlamaya… ‘’Bir iki’’ derken temizlendiğime emin olup kapının arkasına asılı olan bir havluyu da bedenime sarıp dışarıya çıktım. Ev sıcak gıcır gıcır da olmuşum başladım kafamı kurulamaya… Az sonra kapı çaldı açtım ki,  ‘’Patron!’’ Geçip bir koltuğa oturdu, bir şey demedi ama suratının ekşiliğinden bir şey olduğu belli. Bir bana baktı bir kalorifer peteğinin üstündeki donla çoraba; yerinden kalktı banyoya girdi, çıkınca da saydırmaya başladı; ‘’Abe burası Urfa değil İstanbul; çamaşır yıkamak istersen çamaşır makinesi var, ben sana nasıl çalıştığını öğretirim; bir de kalorifer peteği üstünde don gömlek kurutulmaz biri gelir rezil oluruz! Benim havlumu kullanmışsın sana bir havlu alalım; ayrıca burada sabun yerine şampuan kullanıyorlar çeşit çeşidi var; Kepek için olanı, yağlı saçlar, kuru saçlar için olanı var anlayacağın var oğlu var! Sen önce normalini kullan sonra karar verirsin hangisini kullanacağına… Ben Nizip’in yeşil sabununu kullanıyorum istersen o da var, saçlara iyi gelir. Bir de gözünü seveyim banyoyu temiz bırak kıldan, tüyden çok tiksinirim. Annemle kadınlar hamamına giderdim yerler saç içinde olurdu, basamazdım; bunları söyledim diye bana kızmadın değil mi? Hiç kızılır mı? Madem kalkıp İstanbul’a gelmişim, gülü seven dikenine de katlanır! Ayrıca İstanbul’a intibak edeceğim başka çaresi yok. Zaten kısa zamanda da memlekete geri dönüşün olmadığını ölüm korkusu yaşayarak iyice anladım.

Bir akşam Moda turuna çıktım, çay bahçelerinin oraya gittim bir iki dolanıp burna uzandım, karşı kıyıları, adaların ışıklarını seyrettim ardından eve yöneldim. Sokağımıza girdim birkaç adım attım atmadım arkamdan gelen bir ıslık sesiyle bütün bedenim bir anda kilitlendi! Aklıma ilk gelen Urfa’da öldürülen arkadaşlarım oldu; ‘’Beni de buldular’’ diye düşündüm.

İnsan bedeni sır küpü, birçok tepkisi anlaşılabilmiş değil! Yaşadığım korkunun ve bedenimin kilitlenmesinin belki bilimsel bir açıklaması vardır bunu bilmiyorum, bildiğim ilk ıslıktan birkaç dakika sonra ikinci bir ıslık sesi duyduğum ve köpeğine ‘’Baron gel oğlum diye seslenen birinin varlığı oldu! Bir süre sonra da bedenimi çözüldü.

İstanbul’da ilk zamanlar hep yalnızdım oysa Urfa’da sayısız çocukluk ve okul arkadaşım vardı yoldaşlarım vardı.

İstanbul öyle mi ya? “Sen ben, bizim oğlan” tek başımızdaydım!  Eve gitmek istediğimde sokağa girer sessizce apartman kapısını aralar, hemencecik alt kata inerdim Dolayısıyla sağda solda “komşu” adına kim oturur hiç tanımadım kim bilir kimlerdi? Yıllar sonra öğrendim ki birisi çok sonraları cumhurbaşkanı olacak olan Moda’nın ‘’köklü ailelerinden bir zat-ı muhteremmiş; ola ola bir cumhurbaşkanı adayına komşu olmuşum; Öyle biriyle “arkadaş” olunamayacağına göre kalmıştım yine arkadaşsız!

Hadi diyelim sokağa çıktım, benden başka herkesin bir arkadaşı vardı ve arkadaşlar yan yana diziliydi çay bahçelerinde! Geliyordu sabahtan akşama kızlar oğlanlar; Sarayburnu manzarasına karşı çay kahve ama sıklıkla Çamlıca Gazozu ya da Cola içip keyif çatıyordu!

Kıçlarında “kot” pantolon, üstlerinde “orijinal” Lacoste! Başlıyor muhabbet, “Lacoste nasıl yıkanır, kot pantolon nereden alınır?”; ardından bir gece öncenin disko değerlendirmeleri gündemi belirliyordu. Bu arkadaşların bir de arabaları vardı her birinde bir tane; olmayan da olanın arabasında geziyordu. Sıkıldılar diyelim oturmaktan, “Baba Fener’e gidelim mi?” diyor biri; arabalara bölünüp Fenerbahçe’ye gidiyorlardı!

Tur Lozan’dan başlıyor; Moda Burnundan dön Deniz Kulübü, oradan Bomonti; Saint Joseph, Maarif, Yoğurtçu Parkı, bas gaza Fenerbahçe, arabalarda çay iç ya da bira; dön gel Dondurmacı Ali, Tenis Kortu, Kemal’in Yeri!

Otur otur sonunda yine sıkılırdı arkadaşlar; bu kez de ya Deniz Kulübü’ne gider denize girer ya da voleybol oynamak için Lozan Plajı’na inerlerdi, gözümün önünden akıp akıp giderdi arkadaşlar!

Diyelim ki akşam oldu; herkes evinin sofrasına zeytinyağlılara, hünkar beğendilere, kabak kalyelere; böreklere çöreklere giderdi ya da ana babaları, “kulüp”e yemeğe çağırırdı; lüfere!

Öyle böyle günler geçti haftalar ayları kovaladı, sonunda iki “has Modalı’’ ile arkadaş oldum; evimize gelir gider oldular böylelikle “yalnızlık” duygum, yerini arkadaş sıcaklığına bıraktı!

Arkadaşlarımdan ikisi de ‘’okumuş yazmış’’ çocuklardı; adları İbo ve Yaman’dı. Yaman Saint Joseph, İbo Galatasaray mezunuydu. Su gibi akıp giden Fransızcalarından hiçbir şey anlamasam bile arada sırada ben de  ‘’Merci’’, ‘’ Bonjour kardaş! ’’ derdim. Bu arada arkadaşlarımın ikisi de araba hastasıydı, İbo’nun kırmızı Corvet’i Yaman’ın beyaz 124’ ü vardı. Ben ise bırakın araba hastalığını markalarını dahi bilmezdim; çünkü heves etmezdim.! Arkadaşlar sorardı, “Peki köyde neye binerdin?” Soru açık, anlamını anlıyorum, eşek değilim ya, “Yok hiç deveye, eşeğe binmedim hem köyde de büyümedim, ben Urfa’nın içindenim” derdim ama arkadaşlarımın İstanbul dışında herhangi bir yerde hele hele Doğu’da ve Güneydoğu’da eşeksiz, devesiz bir yaşamı akılları bir türlü almazdı!

Anlamadıkları önemli değildi; önemli olan artık benim de arkadaşlarım vardı, ben de arkadaşlarımın arabalarına biniyordum; ben de “tur” atıyordum Moda’da. Yalnız komik olan bu arabalara inip binmesini bilmediğimden kırmızı Corvet’in o kocaman kapılarını zapt edemeyip kaldırımlara vururdum çoğunlukla ya da o mini minnacık beyaz 124’ ün içindeki müzik düzenine şaşıp kalırdım! “Söyleyen Barış değil mi? Kol Düğmeleri?” dediğimim de de bu kez arkadaşlarım şaşardı, müzik bilgime ama kimse kimsenin şaşkınlığını dert etmezdi, arkadaştık!

Ancak; “Her zaman arkadaşların arabalarında gezmek olmaz, gezmelerin karşılığını da vermek lazım” der ve elimizdeki tek silah olan Urfa yemekleri yapar onları evimizde ağırlamaya çalışırdık.

Ancak yemek yerde yenir değil mi? Yok öyle değilmiş; “İstanbul’da yemek yerde iki büklüm yenmez!” imiş. Bizim yerde yeme nedenimiz, onlara göre “kültürel evrimimizi tamamlayamamaktan kaynaklanıyormuş! Yemek masada yenirmiş!”

Oysa arkadaşlarımın bilmediği bir şey vardı; ben de okumuş yazmış üstelik de araştırmayı seven biriydim ve yeme içme tarihine de özel bir ilgim vardı onlara çatal, kaşık bıçak söz konusu olduğunda padişahların bile yemeklerini yerde elle çok özel deri sofrada yediklerini uzun uzun anlatırdım. Ancak arkadaşlarım yine de ikna olmazdı. En çok da İbo sözünü sakınmaz ‘’ Yine de köylülük’’ der dalgasını geçerdi. Yaman’sa yemeyi çok sevdiğinden biraz da kilolu olduğundan dolayısıyla bağdaş kuramadığından ses etmezdi.

Yaman hiç hareket etmez arabasından aşağıya inmez, yazlıkta havuz başına gitmek için aldığı motosiklete binerdi! sigarayı da bütün gün emzik gibi emerdi. Sık sık Kadıköy Çarşısı’na inip içlerinde ne olduğunu bilinmez hazır kasap kebapları alırdı. ‘’Ulan yapma ben sana yaparım’’ deyince de ‘’O zaman bir et bir patlıcan olandan yap derdi. Ben de ‘’ Tamam yaparım söz’’ derdim ancak verdiğim sözü yerine getiremeden bir gün ansızın can verdi; çok canım yandı!

‘’Bir gün yaparım’’

Yaman’ın çok sevdiği ve sıklıkla istediği bir patlıcan bir et yemeğinin adı tepsi kebabıydı. İkimize yaptığımda yarım kilo kuzu kıyması üç tane uzun patlıcan alır; enlemesine dörde böler onun ‘’köfte ‘’ dediği benim kızdığım kıymayı, köfte biçiminde, bir et bir patlıcan fırın kabına dizer kırk dakika pişirirdim. Yaman da yemeğe gelince lavaş getirirdi. Ben tepsi kebabını lavaşla baş, işaret, orta parmağıma kor gözüme kestirdiğim patlıcan ya da etin üstüne atıp büker, ağzıma atardık. O da beni taklit etmeye çalışıp lavaşa et patlıcan sarıp döke döke yerdi.